چندزبانه بودن، نبود امکانات تحصیلی، دوری راه، نمره های بی رویه و… مشکلاتی است که باعث می‌شود برخی دانش‌آموزان سیستان و بلوچستان با افت تحصیلی روبه‌رو شوند و تمامی مقاطع تحصیلی خود را بدون آموزش درست سپری کنند.
به گزارش کمپین فعالین بلوچ به نقل از روزنامه فرهیختگان، چندزبانه بودن، نبود امکانات تحصیلی، دوری راه و… مشکلاتی است که باعث می‌شود برخی دانش‌آموزان سیستان و بلوچستان با افت تحصیلی روبه‌رو شوند و تمامی مقاطع تحصیلی خود را بدون آموزش درست سپری کنند.
علی صداقتی‌خیاط، معروف به «عموخیاط» نویسنده و جامعه‌شناسی که سال‌های زیادی برای آموزش به دانش‌آموزان مناطق محروم به‌ویژه سیستان و بلوچستان فعالیت کرده است دلیل اصلی افت تحصیلی دانش‌آموزان را چندزبانه بودن آنها می‌داند و می‌گوید: «وقتی دانش‌آموز و معلم زبان مشترکی برای حرف زدن ندارند یا مجبورند، دروس به زبان فارسی را به زبان محلی به دانش‌آموزان منتقل کنند، چطور می‌توان امیدوار بود که دانش‌آموزان با نمره خوب در مدرسه قبول شوند.»
عمو حیاط می افزاید: «مسائل و مشکلات زیادی در این استان وجود دارد؛ اولین موضوع این است که معلمان، دانش‌آموزان این استان را به دلیل اینکه از مدرسه فراری نشوند یا به سمت قاچاق نروند، با هر نمره‌ای قبول می‌کنند، یعنی اجازه نمی‌دهند که دانش‌آموزی از درس نمره قبولی نگیرد، زیرا ممکن است به سمت قاچاق برود.» شاید با توجه به امکانات کم و معلمان ضعیف و محروم بودن منطقه، آموزش و پرورش آخرین و بهترین راه را برای نگه‌داشتن دانش‌آموزان در مدارس به کار می‌گیرد.»
نیاز به معلمان ویژه برای مناطق ویژه
او معتقد است برای اینکه جلوی افت تحصیلی این دانش‌آموزان گرفته شود باید معلمان ویژه‌ای را برای دانش‌آموزان سیستان و بلوچستان تربیت کرد؛ معلمانی که هم به زبان بلوچی و محلی این دانش‌آموزان تسلط داشته باشند، هم بتوانند با آموزش‌های ویژه به دانش‌آموزانی که به سختی فارسی حرف می‌زنند، درس بدهند. این معلم می‌گوید: «این شیوه آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان که سعی می‌کند دانش‌آموزان رد نشوند، شاید خوب باشد اما زمانی که این دانش‌آموز با تحصیلات ناقصش از دوره دبیرستان فارغ‌التحصیل شد می‌تواند وارد دانشگاه شود تا به چرخه قاچاق کشیده نشود؟»
او با بیان اینکه دانش‌آموزان سیستان و بلوچستان در سختی زیادی درس می‌خوانند، می‌افزاید: «انصاف نیست فکری به حال این دانش‌آموزان که در شرایط سخت و از راه‌های دور به مدرسه می‌آیند، نکنیم و اجازه بدهیم علاوه بر اینکه در مدارس بدون امکانات درس می‌خوانند، بی‌سواد هم بار بیایند.»
افت تحصیلی داریم مدارک صوری نه
از سوی دیگر، مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان افت تحصیلی دانش‌آموزان را تایید می‌کند، اما در عین حال سعی می کند موضوع مدرک صوری را انکار کند او می‌گوید: «اینکه ما هیچ دانش‌آموزی را در هیچ مقطعی تجدید نکنیم، صحت ندارد و با این موضوع به صورت جدی برخورد خواهیم کرد.»
علیرضا نخعی، مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان درمورد وضعیت افت تحصیلی دانش‌آموزان این استان می‌گوید: «افت تحصیلی دغدغه اصلی این استان است و برنامه‌های ویژه‌ای مانند آموزش مهارت تدریس به معلمان را برای کاهش افت تحصیلی در دستور کار خود قرار داده‌ایم.»
او در مورد اینکه در استان سیستان و بلوچستان دانش‌آموزان را از درسی تجدید نمی‌کنند تا دچار آسیب‌های اجتماعی بعدی نشوند، می‌گوید: «ما هر ساله تعدادی دانش‌آموز داریم که در متوسطه اول و دوم تجدید می‌شوند. البته در گذشته قراردادهایی در بعضی از مدارس بود که دانش‌آموزان باید در سال تحصیلی خود قبول می‌شدند اما این موضوع برای گذشته بود و ما با قبولی‌های صوری به‌شدت برخورد خواهیم کرد.»
